Khi bắt đầu xây dựng một sản phẩm phần mềm, việc lựa chọn kiến trúc giống như việc quyết định xây một ngôi nhà. Bạn sẽ xây một căn biệt thự lớn với tất cả các phòng ốc chung một mái nhà (Monolithic), hay xây một khu phức hợp với nhiều căn nhà nhỏ độc lập, mỗi căn có một chức năng riêng (Microservices)?
Đây chính là bản chất của cuộc đối đầu kinh điển: Microservices vs Monolithic. Không có câu trả lời nào là "tốt hơn tuyệt đối", chỉ có "phù hợp hơn" với quy mô, đội ngũ và tầm nhìn của dự án.
Kiến trúc Monolithic: "Gã khổng lồ" tất-cả-trong-một
Đây là phương pháp tiếp cận truyền thống. Kiến trúc Monolithic xây dựng toàn bộ ứng dụng như một khối thống nhất duy nhất. Mọi tính năng, từ xử lý giao diện người dùng, logic nghiệp vụ đến tương tác cơ sở dữ liệu, đều được đóng gói và triển khai chung trong một codebase.
Ưu điểm:
Phát triển nhanh ban đầu: Việc thiết lập dự án, phát triển và thử nghiệm ban đầu rất đơn giản và nhanh chóng. Mọi thứ đều nằm chung một nơi.
Dễ dàng triển khai: Bạn chỉ cần triển khai một ứng dụng duy nhất, giảm bớt sự phức tạp về hạ tầng trong giai đoạn đầu.
Chi phí thấp khi khởi động: Không đòi hỏi nhiều công sức cho việc quản lý hạ tầng hay các quy trình phức tạp.
Lựa chọn hoàn hảo cho MVP: Rất phù hợp để xây dựng Sản phẩm khả dụng tối thiểu (MVP) nhằm kiểm chứng ý tưởng và đưa ra thị trường nhanh nhất.
Nhược điểm:
Khó mở rộng: Khi một tính năng (ví dụ: thanh toán) bị quá tải, bạn phải nhân bản (scale) toàn bộ ứng dụng, gây lãng phí tài nguyên.
Cồng kềnh khi phát triển: Theo thời gian, codebase trở nên khổng lồ, việc hiểu và thêm một tính năng mới sẽ rất khó khăn và tốn thời gian.
Rủi ro cao: Một lỗi nhỏ trong một module có thể làm sập toàn bộ hệ thống.
Ràng buộc công nghệ: Rất khó để áp dụng một công nghệ mới cho một phần của ứng dụng mà không ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống.
Kiến trúc Microservices: Mạng lưới của những "người tí hon" linh hoạt
Trái ngược với Monolithic, kiến trúc Microservices chia nhỏ ứng dụng thành một tập hợp các dịch vụ nhỏ, độc lập. Mỗi dịch vụ chịu trách nhiệm cho một chức năng nghiệp vụ cụ thể (ví dụ: dịch vụ quản lý người dùng, dịch vụ sản phẩm, dịch vụ thanh toán), có codebase và cơ sở dữ liệu riêng, đồng thời có thể được triển khai độc lập.
Ưu điểm:
Khả năng mở rộng vượt trội: Bạn có thể mở rộng từng dịch vụ một cách độc lập tùy theo nhu cầu, giúp tối ưu hóa tài nguyên và chi phí.
Linh hoạt về công nghệ: Mỗi dịch vụ có thể được xây dựng bằng một ngôn ngữ lập trình, một công nghệ phù hợp nhất với chức năng của nó.
Tăng tốc độ phát triển: Các đội nhóm nhỏ có thể làm việc độc lập và song song trên các dịch vụ khác nhau mà không sợ ảnh hưởng lẫn nhau.
Tăng khả năng phục hồi: Nếu một dịch vụ bị lỗi, các dịch vụ khác vẫn có thể tiếp tục hoạt động, giúp toàn bộ hệ thống có khả năng chịu lỗi tốt hơn.
Nhược điểm:
Phức tạp trong vận hành: Quản lý hàng chục, thậm chí hàng trăm dịch vụ, cùng với mạng lưới giao tiếp giữa chúng là một thách thức lớn.
Yêu cầu đội ngũ có kinh nghiệm: Đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về DevOps, tự động hóa (CI/CD), và các công cụ giám sát.
Khó khăn trong việc đảm bảo tính nhất quán dữ liệu giữa các dịch vụ.
Chi phí thiết lập ban đầu cao hơn.
Lựa chọn nào cho dự án của bạn?
Quyết định lựa chọn kiến trúc phụ thuộc vào bối cảnh cụ thể của bạn.
Hãy chọn KIẾN TRÚC MONOLITHIC khi:
Bạn là một startup đang trong giai đoạn đầu, cần xây dựng MVP nhanh chóng để kiểm chứng thị trường.
Đội ngũ phát triển của bạn còn nhỏ và chưa có nhiều kinh nghiệm về hệ thống phân tán.
Ứng dụng có logic nghiệp vụ đơn giản và không quá lớn.
Chiến lược khôn ngoan: Bắt đầu với một "Monolithic có cấu trúc tốt" (Modular Monolith), chia các module rõ ràng để sẵn sàng tách ra thành Microservices trong tương lai.
Hãy chọn KIẾN TRÚC MICROSERVICES khi:
Ứng dụng của bạn rất lớn, phức tạp với nhiều chức năng nghiệp vụ riêng biệt (ví dụ: các sàn thương mại điện tử lớn như Tiki, Shopee).
Bạn cần khả năng mở rộng linh hoạt và độ sẵn sàng cao.
Bạn có nhiều đội nhóm phát triển độc lập.
Bạn muốn tận dụng sự đa dạng về công nghệ để tối ưu cho từng tác vụ.
Kết luận: Cuộc tranh luận microservices vs monolithic không có người thắng cuộc tuyệt đối. Lựa chọn thông minh là lựa chọn phù hợp với giai đoạn và tầm nhìn của dự án. Đừng chạy theo xu hướng và áp dụng Microservices một cách không cần thiết khi dự án còn non trẻ. Hãy bắt đầu đơn giản, và để cho kiến trúc của bạn tiến hóa cùng với sự phát triển của sản phẩm và doanh nghiệp.
